ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑΣ

Διημερίδα: Δραματικές Σχολές: Δυσλειτουργίες και Προοπτικές

Ποια είναι η εκπαίδευση του ηθοποιού στην Ελλάδα του 21ου αιώνα; Σε αυτό το φλέγον ζήτημα, που απασχολεί έντονα τη θεατρική κοινότητα, επικεντρώθηκε η διημερίδα που διοργάνωσε η Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου (Νοέμβριος 2022).

Σκοπός ήταν να ανοίξει ένας δημόσιος διάλογος για το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των δραματικών σχολών και το ισχύον πρόγραμμα σπουδών: να διατυπωθούν όλες οι απόψεις· να εντοπιστούν τα προβλήματα· να ακουστούν προτάσεις για την επίλυσή τους και να αποκρυσταλλωθούν οι προοπτικές αναβάθμισης.

Στη συνάντηση συμμετείχαν εκπρόσωποι των δραματικών σχολών της χώρας, καλλιτέχνες με εκπαιδευτική πείρα, εκπρόσωποι των σπουδαστικών συλλόγων και του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ), καθώς και πανεπιστημιακοί από σχολές θεατρικών σπουδών.

Η συζήτηση άνοιξε με τοποθέτηση εκπροσώπου καλλιτεχνικής εκπαίδευσης του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, ενώ η ημερήσια διάταξη τόσο της πρώτης όσο και της δεύτερης ημέρας περιλάμβανε εισηγήσεις και στρογγυλά τραπέζια με συμμετοχή των διευθυντών άλλων δραματικών σχολών και καθηγητών/τριών υποκριτικής, σκηνοθεσίας, χορού και κίνησης.

Θεματικές

1. Χαρτογράφηση του Τοπίου – Θεσμικό Πλαίσιο Λειτουργίας των Ανώτερων Σχολών Δραματικής Τέχνης: Προβλήματα και Προτάσεις

Εισηγήσεις διευθυντών/τριών των δραματικών σχολών (κατ’ αλφαβητική σειρά):
Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης, Ωδείο Αθηνών
Κωνσταντίνος Αρμένης, Νέο Ελληνικό Θέατρο
Πάγια Βεάκη, Π. Μουστάκη-Βεάκη
Παύλος Δανελάτος, Ανδρέας Βουτσινάς
Σταύρος Δελλής, Ίασμος
Λουκάς Θάνος, Δραματική Σχολή ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας
Μιχάλης Καλαμπόκης, Αθηναϊκή Σχολή Κάλβου-Καλαμπόκη
Σταύρος Καραγιάννης, Πειραϊκός Σύνδεσμος
Λάκης Λαζόπουλος, Τεχνών Εκατό
Παναγιώτης Μέντης (εκπρόσωπος σχολής), Μέλισσα Σχολή Τέχνης
Μάξιμος Μουμούρης, Δραματική Σχολή Δήμου Αγίας Βαρβάρας «Ιάκωβος Καμπανέλλης»
Κώστας Νταλιάνης, Μοντέρνοι Καιροί
Μάνια Παπαδημητρίου, Θέατρο Τέχνης
Μαίρη Ραζή, Η Πρόβα
Γιάννης Ρήγας, Δραματική Σχολή Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος
Δήμητρα Χατούπη, Δήλος

Τοποθετήσεις:
Λυδία Κονιόρδου (ηθοποιός, καθηγήτρια υποκριτικής, πρ. υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού)
Υρώ Μανέ (ηθοποιός, μέλος του Δ.Σ. του Εθνικού Θεάτρου)
Άρης Λάσκος (ηθοποιός, σκηνοθέτης, γενικός γραμματέας του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών)
Ελένη Τσάκαλου (πρόεδρος του Δ.Σ. του Συλλόγου Σχολών Χορού, Θεάτρου και Κινηματογράφου)
Αναστασία Ντεντιάεβα (εκπρόσωπος του Συλλόγου Σπουδαστών/στριών της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου)

Συντονιστές:
Νίκος Χατζόπουλος (ηθοποιός, σκηνοθέτης, καθηγητής υποκριτικής)
Γιάννης Παναγόπουλος (ηθοποιός – σκηνοθέτης)

2. Ειδικά Ζητήματα Διδασκαλίας: Υποκριτική (Ι)

Συστήματα Διδασκαλίας Υποκριτικής

Συμμετείχαν οι καθηγήτριες/τές υποκριτικής:
Στεφανία Γουλιώτη (ηθοποιός), Δημήτρης Ήμελλος (ηθοποιός), Σίμος Κακάλας, (ηθοποιός – σκηνοθέτης), Ευριπίδης Λασκαρίδης (ηθοποιός – σκηνοθέτης), Ανδρέας Μανωλικάκης (διά βίου μέλος του Actors Studio, καθηγητής υποκριτικής και σκηνοθεσίας, τ. πρόεδρος του μεταπτυχιακού προγράμματος Actors Studio Drama School, Pace University 2006-20), Λένα Φιλίπποβα (σκηνοθέτρια), Κώστας Φιλίππογλου (ηθοποιός – σκηνοθέτης), Αγλαΐα Παππά (ηθοποιός), Σοφία Πάσχου (σκηνοθέτρια)

Συντονίστρια: Μαριάννα Κάλμπαρη (καλλιτεχνική διευθύντρια Θεάτρου Τέχνης)

3. Ειδικά Ζητήματα Διδασκαλίας: Υποκριτική (ΙΙ)

Από τη Σκηνική Εμπειρία στη Διδασκαλία

Συμμετείχαν οι καθηγήτριες/τές υποκριτικής:
Ακύλλας Καραζήσης (ηθοποιός – σκηνοθέτης), Στέλιος Μάινας (ηθοποιός), Βασίλης Μαυρογεωργίου (ηθοποιός – σκηνοθέτης), Αμαλία Μουτούση (ηθοποιός), Αργύρης Ξάφης (ηθοποιός – σκηνοθέτης), Χρήστος Στέργιογλου (ηθοποιός)

Συντονίστρια: Μαρία Κεχαγιόγλου (ηθοποιός)

Ειδικά Ζητήματα Διδασκαλίας: Κίνηση

Συμμετείχαν οι καθηγήτριες/τές κίνησης:
Φωκάς Ευαγγελινός (χορογράφος), Βίκυ Μαραγκοπούλου (καθηγήτρια χορού, πρώην καλλ. δ/ντρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας), Ιωάννα Τουμπακάρη (χορεύτρια – προπονήτρια κουνγκ φου), Αμάλια Μπένετ (χορογράφος), Μαριάννα Καβαλλιεράτου (χορεύτρια – χορογράφος)

Συντονίστρια: Αγγελική Στελλάτου (χορεύτρια – χορογράφος)

Ειδικά Ζητήματα Διδασκαλίας: Φωνή

Συμμετείχαν:
Άρης Βαφιάς (καθηγητής αγωγής προφορικού λόγου και φωνής), Κατερίνα Κοζαδίνου (καθηγήτρια φωνής – Estill Master Training), Ρηνιώ Κυριαζή (ηθοποιός – δασκάλα φωνής), Νίκος Παναγιωτόπουλος (καθηγητής φωνητικής), Σπύρος Σακκάς (λυρικός τραγουδιστής, καθηγητής φωνητικής έρευνας), Αθηνά Τρέβλια, (φωνοθεραπεύτρια – εκπαιδεύτρια φωνής)

Συντονιστής:Άγγελος Τριανταφύλλου (συνθέτης)

«Διδάσκεται η σκηνοθεσία;»

Συμμετείχαν:
Βίκτωρ Αρδίττης (σκηνοθέτης – θεατρολόγος), Τσεζάρις Γκραουζίνις (σκηνοθέτης), Νίκος Καραθάνος (σκηνοθέτης – ηθοποιός), Γιώργος Κουτλής (σκηνοθέτης – καλλιτεχνικός υπεύθυνος στην Πειραματική Σκηνή Νέων Δημιουργών Εθνικού Θεάτρου), Στάθης Λιβαθινός (σκηνοθέτης), Μιχαήλ Μαρμαρινός (σκηνοθέτης – γενικός καλλιτεχνικός διευθυντής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2023 ΕΛΕΥΣΙΣ), Ρούλα Πατεράκη (σκηνοθέτρια – ηθοποιός)

Συντονίστρια: Αργυρώ Χιώτη (σκηνοθέτρια)

Μετά την Εκπαίδευση τι; Σύνδεση με τη Θεατρική Αγορά

Συμμετείχαν:
Γιώργος Βαλαής (ηθοποιός – σκηνοθέτης), Μάκης Γαζής (casting director), Ιλειάνα Δημάδη (θεατρολόγος – υπεύθυνη δραματουργίας στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση), Αλέξανδρος Ευκλείδης (καλλιτεχνικός διευθυντής Εναλλακτικής Σκηνής Εθνικής Λυρικής Σκηνής), Νίκος Μαυράκης (διευθυντής εταιρείας παραγωγής TooFarEast)

Συντονιστής: Γρηγόρης Ιωαννίδης (κριτικός θεάτρου)

Διημερίδα: Η Δραματική Σχολή τον 21ο αιώνα

Ποιο είναι το παρόν και το μέλλον των δραματικών σχολών;
Η Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου διοργάνωσε διημερίδα με θεματικές συζητήσεις που εστίασαν σε καίρια ζητήματα της θεατρικής εκπαίδευσης αλλά και της ουσιαστικής σύνδεσης με την κοινωνία στο Σχολείον της Αθήνας «Ειρήνη Παπά» (27 & 28/05/2023).

Θεματικές

1. Παρουσίαση Προγραμμάτων Σπουδών Σημαντικών Σχολών του Εξωτερικού και Συγκριτικής Μελέτης με το Ισχύον Πρόγραμμα στην Ελλάδα από τη Διεπιστημονική Ομάδα της Πράξης «Αναβάθμιση της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου»

Ομιλήτριες/τές:
Τάσος Αγγελόπουλος (PhD, θεατρολόγος, σκηνοθέτης)
Κατερίνα Καρρά (Δρ θεατρολογίας, ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό, τμήμα Θεατρικών Σπουδών ΕΚΠΑ)
Ελένη Γουλή (Δρ θεατρολογίας)

2. Πρόγραμμα Σπουδών Δραματικών Σχολών

Ομιλήτριες/τές:
Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης (διευθυντής Δραματικής Σχολής Ωδείου Αθηνών)
Δηώ Καγγελάρη (διευθύντρια σπουδών της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου)
Ρηνιώ Κυριαζή (ηθοποιός, δασκάλα φωνής)
Πέτρος Σεβαστίκογλου (σκηνοθέτης θεάτρου – κινηματογράφου, καθηγητής υποκριτικής και σκηνοθεσίας)
Λένα Φιλίπποβα (σκηνοθέτρια, καθηγήτρια υποκριτικής)
Αργυρώ Χιώτη (σκηνοθέτρια)
Εκπρόσωποι του Συλλόγου σπουδαστριών/στών της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου

Συντονιστής: Νίκος Χατζόπουλος (ηθοποιός, σκηνοθέτης, καθηγητής υποκριτικής)

3. Διαβάθμιση των Πτυχίων των Δραματικών Σχολών – Μια Εικοσαετής Εκκρεμότητα

Ομιλήτριες/τές:
Εκπρόσωποι του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού
Αγγελική Σγούρα (προϊσταμένη της Διεύθυνσης Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης)
Βασίλης Μαρτσάκης (προϊστάμενος του τμήματος Εκπαίδευσης Θεάτρου και Χορού)
Αργύρης Ξάφης (ηθοποιός, σκηνοθέτης, καθηγητής υποκριτικής)
Νίκος Χατζόπουλος (ηθοποιός, σκηνοθέτης, καθηγητής υποκριτικής)

Συντονίστρια: Παυλίνα Χατζηγεωργίου (εκπρόσωπος του Συλλόγου Σπουδαστών/τριών της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου)

4. Θεατρικές Εφαρμογές στην Κοινωνία: Εκπαίδευση, Μέθοδοι και Πρακτικές Συμπερίληψης. Ζητήματα Εξωστρέφειας

1ο ΠΑΝΕΛ:

Ομιλήτριες/τές:
Στρατής Πανούριος (σκηνοθέτης, ηθοποιός, συγγραφέας)
Ιωάννα Βαλσαμίδου (δραματουργός, ερευνήτρια παραστατικών τεχνών)
Γιολάντα Μαρκοπούλου (σκηνοθέτρια, παραγωγός)
Εκπρόσωποι του Συλλόγου Σπουδαστών/στριών της Δραματικής Σχολής Εθνικού Θεάτρου

Συντονιστής: Τάσος Αγγελόπουλος (PhD, θεατρολόγος, σκηνοθέτης)

2ο ΠΑΝΕΛ:

Ομιλήτριες/τές:
Σοφία Βγενοπούλου (σκηνοθέτρια, καλλιτεχνική υπεύθυνη Μικρού Εθνικού, παιδοψυχίατρος)
Ελένη Δημοπούλου (καλλιτεχνική διευθύντρια της Ομάδας Εν Δυνάμει)
Άλκηστις Κοντογιάννη (ομότιμη καθηγήτρια τμήματος Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Πελοποννήσου)
Ηλίας Κουνέλας (ηθοποιός, σκηνοθέτης)
Μυρτώ Πίγκου-Ρεπούση (επίκουρη καθηγήτρια θεάτρου στην εκπαίδευση)

Συντονιστής: Γιάννης Παναγόπουλος, υπ. διδάκτωρ θεατρικών σπουδών, καθηγητής υποκριτικής

– Εργαστήριο για τη Συμπερίληψη και την Προσβασιμότητα στις Θεατρικές Πρακτικές από την ομάδα Liminal

Ταξίδι στο Ινστιτούτο Grotowski της Πολωνίας

Σπουδαστές και σπουδάστριες της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου ταξίδεψαν για πρώτη φορά στο Βρότσλαβ της Πολωνίας (Σεπτέμβριος 2022) για να συμμετάσχουν σε residency που οργανώθηκε από το Ινστιτούτο Grotowski. Οι τριτοετείς σπουδάστριες και σπουδαστές της Σχολής παρακολούθησαν σειρά σεμιναρίων, masterclasses, παρουσιάσεων και προβολών.

Masterclasses:

– Four Centres – Body and Space από τον Jarosław Fret, ιδρυτή και καλλιτεχνικό διευθυντή του Teatr ZAR, θεατρικό σκηνοθέτη και ηθοποιό, διευθυντή του Ινστιτούτου Grotowski και λέκτορα στην Εθνική Ακαδημία Θεατρικών Τεχνών PWST, και τη συνεργάτιδά του Monika Wachowicz.
– Martial Partnering από τον Jakub Gontarski
– Embodied Creation από την Aleksandra Kugacz-Semerci και τον Mertcan Semerci

Σεμινάρια:

Melody and Temporhythm of the Τext με τον Davit Baroyan

Παρουσιάσεις:

Microcompositions με τους Jarosław Fret, Aleksandra Kugacz-Semerci, Mertcan Semerci και Monika Wachowicz

Προβολές:

– Anhelli: The Howl, σε σκηνοθεσία Jarosław Fret, Teatr ZAR, διάρκειας 48′
– The Constant Prince του Jerzy Grotowski
– Βίντεο από το Laboratory Theatre σε σκηνοθεσία του Ferruccio Marotti του Centro Teatro Ateneo. Università di Roma «La Sapienza», Roma, 2005, διάρκειας 48΄
– Acting Therapy σε σκηνοθεσία του Pierre Rebotier, Cinopsis 1976

Με τη Δραματική Σχολή στην Επίδαυρο

Το καλοκαίρι του 2022 σπουδάστριες/στές πραγματοποίησαν εκπαιδευτικό ταξίδι στην Επίδαυρο για να παρακολουθήσουν τις παραστάσεις Αίας του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία του Αργύρη Ξάφη και Μήδεια του Μποστ σε σκηνοθεσία του Γιάννη Καλαβριανού. Το καλοκαίρι του 2023 οι σπουδάστριες/στές της σχολής βρέθηκαν στη Μικρή Επίδαυρο για την παράσταση Φιλοκτήτης του Χρήστου Οικονόμου (εμπνευσμένη από το έργο του Σοφοκλή) και στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου για την παράσταση Βατράχια του Αριστοφάνη σε σκηνοθεσία της Έφης Μπίρμπα. Πραγματοποίησαν επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο και περιήγηση στους χώρους του Αρχαίου Θεάτρου.

«Δεν είμαι εδώ, όμως με κάνετε να είμαι», 6+1 ιστορίες με αφορμή την Τρικυμία του Σαίξπηρ

Οι σπουδάστριες και σπουδαστές σκηνοθεσίας της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου (Β΄ και Γ΄ έτος) παρουσίασαν τη δουλειά τους μετά από πενθήμερο masterclass υπό την καθοδήγηση του Daniel Wetzel (Οκτώβριος 2022). O Daniel Wetzel είναι μέλος του γερμανοελβετικού καλλιτεχνικού label Rimini Protokoll. Το έργο των Rimini Protokoll εστιάζει στη συνεχή εξέλιξη των θεατρικών εργαλείων και την προσέγγιση της πραγματικότητας υπό ασυνήθιστες προοπτικές αλλά και στο θέατρο ντοκουμέντο. Από το 2000 η ομάδα έχει δημιουργήσει περισσότερα από 120 διαφορετικά έργα στα πεδία των παραστατικών τεχνών, της ζωντανής τέχνης, του ραδιοφώνου και των εγκαταστάσεων και έχει αποσπάσει πολλά διεθνή βραβεία.